BoýunçaIşewür Koreýa, ABŞ we Europeanewropa Bileleşigi Hytaýy öz içine almak bilen ykdysady howpsuzlygyny güýçlendirýärler.Käbir bilermenler muňa jogap edip Hytaýyň seýrek toprak elementlerine (REE) garşy durup biljekdigini aýdýarlar.
Hemmämiziň bilşimiz ýaly, çip öndürmek üçin iň möhüm çig mallardan biri seýrek toprakdyr.Seýrek topraklar ýer ýüzünde giňden ýaýran minerallardyr, eritmek, bölmek we arassalamak kynlygy sebäpli, olary çözmek daşky gurşawyň hapalanmagyny we beýleki problemalary döredýär, şonuň üçin önümçilik ýurtlary çäklendirilýär we gytçylyk gymmaty gaty uludyr.
Häzirki wagtda seýrek topraklar ýarymgeçirijiler, smartfonlar, elektrik awtoulag batareýalary, lazerler we söweş uçarlary ýaly öňdebaryjy pudaklarda giňden ulanylýar we şonuň üçin “häzirki zaman senagatynyň witamini” hökmünde bellidir.
Bir tarapdan, Hytaý seýrek ýer baýlyklaryna baý.USGS-e görä, 2021-nji ýylda dünýädäki REE önümçiliginiň 60% -ini Hytaý tutýar, ondan soň ABŞ (15,4%), Mýanma (9,3%) we Awstraliýa (7,9%) bar.Şol ýylda ABŞ dünýäde REE-leriň iň uly alyjysydyr.
Hytaýyň REE ýaraglanmagy 2019-njy ýylyň maý aýynda ABŞ-Hytaý söwda urşy iň ýokary derejesine ýetende çaltlaşyp başlady.Iki ýyl ozalHytaý seýrek ýer toparyüç sany döwlet kärhanasyny we iki sany döwlet gözleg institutyny birleşdirmek arkaly.Bu topar häzirki wagtda Hytaýda seýrek duş gelýän ýer önümçiliginiň 70% -den gowragyny emele getirýär.Hytaý seýrek ýer eksportyna gözegçilik etmegiň mümkindigi barada birnäçe gezek yşarat edýär we ABŞ we EUB tarapyndan görülýän çäreler ýeterlik däl.Sebäbi bu elementler gaty seýrek we olaryň öndürilmegi daşky gurşawa zyýan ýetirip biler.
Aslynda, Hytaý hökümeti 2010-njy ýylda Diaoýu adalary dawasy wagtynda Japanaponiýa eksportyny çäklendiripdi. Importaponiýanyň import üpjünçilik çeşmelerini diwersifikasiýa etmek ugrundaky tagallalaryna garamazdan, import edilýän seýrek toprak elementlerine garaşlylygy henizem 100%, Hytaýdan import 60-dan gowrak. Japanaponiýanyň seýrek ýer elementleriniň%.
Beýleki tarapdan, Hytaýyň dünýäde seýrek duş gelýän arassalaýyş tehnologiýasy hem dünýäde öňdebaryjydyr.Mundan ozal habar beriş serişdeleri “Hytaýyň seýrek topraklarynyň atasy” Su Guangxýanyň Hytaýyň seýrek topragy arassalamak tehnologiýasyny dünýä derejesine çykarandygyny we ABŞ-nyň tehnologiýamyzy ele almagy üçin azyndan 8-15 ýyl gerek boljakdygyny bellediler. !!
Has möhümi, Hytaýyňkyseýrek ýer çäklendirmeleridiňe bir çeşmeler bolman, eýsem Hytaýyň seýrek topragy arassalamak tehnologiýasy we 99,999% -e ýetip bilýän seýrek topragy bölmek tehnologiýasy hem bar.Bu, bütin dünýä üçin diýseň möhüm rol we häzirki wagtda Amerikanyň Birleşen Ştatlary üçin “boýn” tehnologiýa meselesidir.
Gysgaça aýdylanda, seýrek topraklar bir ýurt üçin strategiki çeşme hasaplanyp bilner.Hytaý bu gezek ABŞ-nyň “ýedi dýuýmyna” takyk zarba urup boljakdygyny aýdyp biljek hüjüme garşy seýrek ýer elementlerini ulanmagy maksat edinýär.
Iş wagty: Mart-24-2023